Trong khi nhu cầu nhà ở tại các đô thị lớn quá cao nhưng thu nhập của đại bộ phận người dân lại ở mức thấp thì việc phát triển loại hình nhà thu nhập thấp đang được dư luận hết sức quan tâm. Tuy nhiên, nhiều người đặt ra câu hỏi làm thế nào để người có nhu cầu thực mua được nhà ở những dự án này?

Người muốn mua thì không mua được

Dự án nhà ở dành cho người thu nhập thấp (gọi tắt là nhà thu nhập thấp) được xem là một chủ trương tốt của nhà nước nhằm giải quyết vấn đề chỗ ở cho những người có thu nhập thấp. Nhóm này đang chiếm một số lượng khá lớn và nhu cầu nhà ở của họ là thực sự bức thiết. Nhưng thực tế, để sở hữu một căn nhà như vậy lại là một nỗ lực không hề nhỏ.

Một thực tế đang diễn ra là, người muốn mua thực, ở gần thì không được mua, người đủ điều kiện lại không muốn mua vì quá xa nơi làm việc. Thậm chí, nhiều người mua được nhà rồi còn chần chừ cả tháng trời chưa dọn về ở. Theo một báo cáo cách đây không lâu của công ty cổ phần Vinaconex Xuân Mai - chủ đầu tư dự án chung cư đầu tiên của Hà Nội dành cho người thu nhập thấp thì có tới 69 căn hộ tại tòa CT1 Ngô Thì Nhậm (Quận Hà Đông) tuy đã nhận bàn giao được 3 tháng nhưng vẫn chưa dọn tới ở, tương đương 21% tổng số căn hộ của dự án này.

Xin được dẫn giải một ví dụ khác là tại Khu nhà thu nhập thấp Đặng Xá (Gia Lâm), dù gần đến ngày chốt nhận đăng ký mới chỉ có 100 hồ sơ xin xét duyệt trong khi dự án nhà thu nhập thấp Kiến Hưng (Hà Đông) thì có tới 3000 hồ sơ đăng ký.

Nguyên nhân dẫn tới tình trạng dự án này thì quá tải trong khi dự án khác thì lại “mong có người mua” xuất phát từ chính sách ưu tiên bán nhà thu nhập thấp cho người ở nội thành Hà Nội.

Theo quy định, đối tượng được ở, được mua nhà thu nhập thấp đều phải đảm bảo tiêu chuẩn nhưng vì nguồn cung chưa đủ để đáp ứng nhu cầu nên phải bó hẹp lại để đáp ứng trước những đối tượng thực sự cần thiết ở khu vực đang sinh sống sau đó mới nới dần ra các khu vực lân cận. Hiện nay có khu vực quá đông có khu vực chưa thu hút được sự quan tâm của nhiều người bởi họ vẫn hy vọng mua được chỗ tốt hơn. Nhưng do nguồn cung quá ít nên người mua không có nhiều lựa chọn phù hợp với điều kiện của gia đình. Thậm chí, phải chấp nhận đi cả một quãng đường xa, bất tiện… chẳng lẽ đã có nhà mà phải đi thuê?

Theo quan điểm của nhiều chủ đầu tư, chính sách phân phối nhà thu nhập thấp của UBND TP. Hà Nội đang thể hiện những điểm bất cập. Chẳng hạn như dự án nhà ở thu nhập thấp tại Gia Lâm của Viglacera, những người có hộ khẩu nội thành rất hờ hững vì phải di chuyển xa hoặc ngược đường với chỗ họ làm việc. Trong khi những người sống tại các huyện, xã chưa có nhà ở và thực sự muốn mua tại khu vực này thì lại không được đăng ký do không có hộ khẩu nội thành.

Trong khi nguồn vốn khó khăn, việc đầu tư vào phân khúc này không mang lại nhiều lợi nhuận cao nên khó thu hút nhà đầu tư mặc dù họ đều biết, đối tượng có thu nhập thấp là không hề nhỏ. Hơn nữa, chủ đầu tư đáng lẽ chỉ phải lo đến việc xây nhà để bán cho khách hàng dựa trên những quy định khung của thành phố như bảo đảm chất lượng xây dựng, lãi suất theo quy định… thì họ lại phải “ôm đồm” thêm nhiệm vụ xét duyệt hồ sơ, phối hợp cùng phát hiện, xử lý sai phạm nếu có.

Vấn đề được nhiều người quan tâm

Hiện nay, nhà ở dành cho người có thu nhập thấp là một chính sách nhận được sự ủng hộ lớn từ phía người dân. Và những câu chuyện vụ việc mua bán trao tay trái phép căn hộ số 1702 tại dự án CT1, Ngô Thì Nhậm, quận Hà Đông, Hà Nội hoặc tiếp sau đó là việc cơ quan công an phát hiện 4 trường hợp không đủ điều kiện là đối tượng được mua nhà thu nhập thấp vẫn có tên trong danh sách trúng xét duyệt được mua.

Chưa hết, tại dự án nhà thu nhập thấp Kiến Hưng (Hà Đông) - vừa bốc thăm suất mua nhà đầu tháng 6/2011, một đối tượng đã gửi đơn tới Sở Xây dựng Hà Nội để “tự thú” về việc đã có miếng đất rộng 82m2 với giấy chứng nhận mang tên mình nhưng vẫn "lỡ" trúng suất mua nhà giá rẻ. Thậm chí là vụ việc về hàng loạt chiếc xe hơi nối đuôi nhau đi mua nhà dành cho người thu nhập thấp; tiện nghi trong các gia đình đang sinh sống tại các căn hộ này cũng vào tầm “đáng tiền” hay câu chuyện của hai vợ chồng là công chức nhà nước, chưa có điều kiện mua nhà nên phải ở nhờ nhà họ hàng, nhưng do đã nhập hộ khẩu vào gia đình này nên không được nộp hồ sơ đăng kí… là một trong rất nhiều những vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận trong thời gian qua.

Theo quan điểm của số đông cho rằng, đã là người dân thu nhập thấp thì ai cũng phải được hưởng cơ chế, chính sách như nhau. Nếu nói rằng người dân ở ngoại thành và người dân ở đô thị thì gọi là phân biệt thu nhập thấp. Như vậy, người dân ở đô thị được mua nhà thu nhập thấp người dân ngoại thành không được mua nhà thu nhập thấp. Ở khía cạnh nào đó chưa công bằng và có sự phân biệt.

Dù chính sách bán hàng ra như thế nào cũng đều là sản phẩm do con người làm nên do đó nó hoàn toàn mang ý kiến chủ quan của người làm chính sách. Khi chính sách đi vào triển khai trên thực tế mà không phù hợp thì nhất thiết phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp để đáp ứng được nhu cầu của xã hội.

Thiết nghĩ, chính sách vẫn còn phụ thuộc vào các nhà quản lý và các cơ quan có thẩm quyền. Chúng ta mong rằng, nhà nước sẽ có những cơ chế thông thoáng, phù hợp hơn và ngày càng nhiều có dự án nhà ở dành cho người có thu nhập thấp với thủ tục mua nhà minh bạch hơn, đúng đối tượng và đáp ứng đủ nhu cầu của người dân.

xaydungvietnam.vn - Theo Tầm Nhìn